علائم اسکولیوز در بزرگسالان چیست؟
اسکولیوز غالباً در کودکان تشخیص داده می‌شود، اما با افزایش سن، شیوع آن نیز بالا می‌رود. در جوانانی که هنوز به بلوغ اسکلتی نرسیده‌اند، علامت اصلی اسکولیوز انحراف در وضعیت است، در حالی که بزرگسالان بیشتر با دردهایی که ناشی از فشارها هستند، مواجه می‌شوند.
علائم اسکولیوز می‌تواند بین بیماران متفاوت باشند و تحت تأثیر عواملی مانند سن، شدت وضعیت، محل انحنا و نوع آن قرار می‌گیرند. درد، عمده‌ترین علامتی است که بزرگسالان بیشتر از کودکان از آن رنج می‌برند، و علت آن فشار مضاعف است.
برای شروع، بیایید نحوه تأثیر طبقه‌بندی این بیماری بر علائم کلی اسکولیوز را بررسی کنیم و سپس به علائم ویژه اسکولیوز در بزرگسالان بپردازیم.
طبقه‌بندی اسکولیوز
از آنجایی که اسکولیوز وضعیتی بسیار متنوع است، برنامه‌های درمانی باید متناسب با شرایط ویژه هر بیمار طراحی شوند.
بخشی از فرآیند تشخیص شامل طبقه‌بندی وضعیت بر اساس سن بیمار، شدت انحراف، محل و نوع آن صورت می‌گیرد. اکنون به چگونگی تأثیر هر یک از این عوامل بر علائم اسکولیوز، به ویژه در بزرگسالان، خواهیم پرداخت.
تشخیص اسکولیوز به معنای وجود یک انحنای جانبی غیرطبیعی در ستون فقرات است که موجب می‌شود ستون فقرات به طرفین منحنی شده و نیز بچرخد. این چرخش اسکولیوز را به یک وضعیت سه‌بعدی تبدیل می‌کند.
پیچیدگی اسکولیوز نیازمند برنامه‌های درمانی کاملاً شخصی‌سازی شده است که با توجه به سن بیمار آغاز می‌شود.
بیشتر بخوانید:
سن بیمار و علائم اسکولیوز در بزرگسالان
سن بیمار نقش کلیدی در دو جنبه مهم اسکولیوز دارد: میزان پیشرفت بیماری و شدت درد. اسکولیوز به عنوان یک وضعیت پیشرونده، با گذشت زمان بدتر می‌شود. این به معنای آن است که انحنای غیرطبیعی ستون فقرات و نیروهای نامتقارن ایجاد شده توسط بیماری افزایش پیدا می‌کنند.
معمولاً سن 400 بیمار می‌تواند سرعت پیشرفت بیماری را مشخص کند، چرا که رشد بدن عامل اصلی تشدید اسکولیوز است. به همین دلیل، هرچه بیمار در زمان تشخیص جوان‌تر باشد، احتمال پیشرفت بیشتری وجود دارد.
شایع‌ترین نوع اسکولیوز، اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان است که در سنین 10 تا 18 سال شناسایی می‌شود. این گروه سنی به دلیل جهش‌های رشد سریع و غیرقابل پیش‌بینی مرتبط با بلوغ، بیشترین خطر را برای پیشرفت سریع دارند.
بنابراین سن بیمار تنها عامل تأثیرگذار بر پیشرفت نیست، اما نقش بسزایی دارد.
درد ناشی از فشار
در بررسی اینکه آیا تسکین درد هدف اصلی درمان باشد یا خیر، سن بیمار نشانه‌ای قابل اعتماد است. این موضوع به فشارهای نامتقارن بستگی دارد.
فشارها به معنای نیروهای نامتقارن وارد بر مهره‌ها هستند و اسکولیوز تا زمانی که بیمار به بلوغ اسکلتی نرسیده باشد، حالت فشاری ندارد. بعد از بلوغ اسکلتی، ستون فقرات و ماهیچه‌ها و اعصاب اطراف آن تحت فشار قرار می‌گیرند و این اصلی‌ترین علت درد در اسکولیوز است. این درد می‌تواند شامل درد عضلانی، کمردرد و یا انتشار درد به اندام‌ها به دلیل فشار بر عصب‌ها باشد.
در حالی که بیماران جوان معمولاً درد کمر شدیدی تجربه نمی‌کنند، اما این نشانه اصلی است که بزرگسالان را برای تشخیص و درمان هدایت می‌کند.
شدت و علائم اسکولیوز در بزرگسالان
شدت و علائم اسکولیوز در بزرگسالان بسته به میزان بیماری می‌تواند متفاوت باشد. هرچه شدت بیماری بیشتر باشد، علائم آن برجسته‌تر و احتمال بروز عوارض بیشتر است.
گستره شدت اسکولیوز از خفیف تا بسیار شدید متغیر بوده و این شدت با استفاده از اندازه‌گیری زاویه کاب تعیین می‌شود.
زاویه کاب با انجام اشعه ایکس و ترسیم خطوط بر روی مهره‌های بالایی و پایینی منحنی ستون فقرات محاسبه می‌شود و این زاویه به صورت درجه بیان می‌گردد.
هرچه زاویه کاب بزرگ‌تر باشد، نشان‌دهنده عدم تراز بیشتر ستون فقرات است و احتمال ظهور علائم بارزتر می‌شود. برای بزرگسالان، این علائم شامل تغییرات وضعیتی و درد محسوب می‌شوند.
تغییرات در وضعیت بدن می‌تواند از جمله شانه‌ها و تیغه‌های شانه‌های ناهموار، قوس در قفسه سینه و تمایل به یک سمت خاص باشند. افزایش شدت بیماری و درجه چرخش ممکن است منجر به درد بیشتر شود.
علائم اسکولیوز خفیف در بزرگسالان ممکن است نامحسوس باشند، اما با پیشرفت و تشدید وضعیت، این علائم نیز افزایش می‌یابند.
محل انحنای ستون فقرات و علائم اسکولیوز در بزرگسالان
چندین مشکل ستون فقرات وجود دارند که می‌توانند انحنای طبیعی آن را مختل کنند. اغلب، نزدیک‌ترین بخش بدن به محل آسیب‌دیده، محلی است که بیشتر تأثیرات مستقیم این اختلال در آن حس می‌شود.
ستون فقرات خود به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود و اسکولیوز می‌تواند در هر یک از این بخش‌ها یا به‌صورت ترکیبی رخ دهد: ستون فقرات گردنی (گردن)، ستون فقرات قفسه سینه (پشت میانی/بالایی) و ستون فقرات کمری (کمر).
هر کدام از این بخش‌ها نقش ویژه‌ای در حفظ سلامت و عملکرد ستون فقرات دارند. بنابراین، تأثیر اسکولیوز بر هر یک از این بخش‌ها می‌تواند منجر به علائم متفاوتی در بخش‌های مختلف بدن شود. برای مثال، چون ستون فقرات گردنی وزن گردن و سر را تحمل کرده و دامنه حرکت گردن را امکان‌پذیر می‌سازد، در صورت ایجاد اسکولیوز در این بخش، به طور شایع علائم مانند درد گردن، درد شانه، سردردهای تنشی، ضعف عضلات گردن و کاهش دامنه حرکتی گردن در بزرگسالان بروز می‌کند.
زمانی که اسکولیوز در بخش کمری بزرگسالان رخ می‌دهد، درد عصب سیاتیک یکی از نشانه‌های رایج است. از آنجا که عصب سیاتیک از ستون فقرات کمری آغاز می‌شود، در صورت فشرده شدن ریشه این عصب در قسمت پایین کمر، درد می‌تواند در هر نقطه از مسیر وسیع این عصب، در ناحیه پشت بدن احساس شود.
به همین دلیل، درد عصب سیاتیک که در نواحی پشت باسن، باسن، ساق پا و داخل پا احساس می‌شود، می‌تواند نشانه‌ای از اسکولیوز کمری در بزرگسالان باشد.
باتوجه به اینکه ستون فقرات قفسه سینه با قفسه سینه متصل است، اسکولیوز قفسه سینه معمولاً باعث انحنا و درد در قفسه سینه می‌شود، چرا که این انحنای غیرطبیعی ستون قفسی تأثیر قابل‌توجهی بر موقعیت طبیعی قفسه سینه دارد.
حال که نوع شرایط را بررسی کردیم، بیایید به دو نوع اصلی اسکولیوز در بزرگسالان بپردازیم.
نوع بیماری و علائم اسکولیوز بزرگسالان
اسکولیوز به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که نوع آن بر اساس علت آن مشخص می‌شود و هر نوع با علائم خاص خود همراه است.
اسکولیوز ایدیوپاتیک یکی از مهم‌ترین انواع است که بدون علت شناخته‌شده‌ای بروز می‌کند و بیش از 80 درصد از موارد تشخیص داده شده را شامل می‌شود. انواع دیگر مانند اسکولیوز عصبی عضلانی، دژنراتیو و مادرزادی کمتر شایع هستند و با علل خاصی مرتبط‌اند.
در اسکولیوز ایدیوپاتیک، منحنی‌ها معمولاً به سمت راست و دور از قلب انحنا پیدا می‌کنند، در حالی که انواع نادرتر ممکن است به سمت چپ و به سمت قلب خم شوند، که علائم شدیدتری را به دنبال دارد.
برای نمونه، اسکولیوز عصبی عضلانی می‌تواند به دلیل بیماری‌هایی مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی پدید آید. علائم این نوع بیشتر شامل:
- درد
- انحراف لگن
- مشکلات وضعیتی مانند حالت خمیده و تکیه بیشتر به یک طرف است.
- در بیمارانی که از صندلی چرخدار استفاده می‌کنند، زخم‌های فشاری نیز ممکن است رخ دهد.
دو نوع اصلی اسکولیوز در بزرگسالان شامل اسکولیوز ایدیوپاتیک و دژنراتیو هستند.
اسکولیوز ایدیوپاتیک در بزرگسالان بیشتر در افرادی دیده می‌شود که در نوجوانانی مبتلا بودند اما تشخیص یا درمانی دریافت نکردند. در این افراد، هنگامی که اسکولیوز باعث فشار و درد شد، متوجه وضعیت خود شدند.
در درمان اسکولیوز ایدیوپاتیک بزرگسالان، هدف اصلی کاهش سایز منحنی به حدی است که باعث درد نشود و علائم را تسکین دهد.
اسکولیوز دژنراتیو در بزرگسالان
دژنراتیو اسکولیوز در بزرگسالان مسن یکی از شایع‌ترین انواع بیماری است که افراد بالای 50 سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری به‌ویژه در زنان به دلیل تغییرات تراکم استخوان و تغییرات هورمونی مرتبط با یائسگی شایع‌تر است.
دلیل اصلی اسکولیوز دژنراتیو، تأثیر عوامل مختلف سبک زندگی همراه با زوال طبیعی ستون فقرات به خاطر پیری است. شدت بیماری باعث ناپایداری بیشتر در ستون فقرات و بدن می‌شود و علائم بیشتری بروز پیدا می‌کنند. با پیشروی این وضعیت، تغییرات وضعیتی آشکارتر می‌شود، درد افزایش می‌یابد و ستون فقرات ناپایدارتر می‌گردد.
در بسیاری از موارد، بیماری اسکولیوز دژنراتیو به خاطر بیماری تخریبی دیسک بروز می‌کند که ممکن است شامل برآمدگی یا فتق دیسک باشد. این وضعیت علائمی مانند درد، فشار و مشکل در حرکت، تعادل و هماهنگی ایجاد می‌کند.
افراد مسن مبتلا به این نوع اسکولیوز معمولاً از عدم تعادل، کمردرد، درد عصبی و مشکلات حرکتی رنج می‌برند که ناشی از وضعیت نامناسب آنان است.
جمع‌بندی
در اسکولیوز، هر مورد منحصر به فرد است و به همین دلیل، پیچیدگی این بیماری نیازمند برنامه‌های درمانی سفارشی و موثر است.
در مورد اسکولیوز بزرگسالان، علائم معمول شامل تغییرات در وضعیت بدن و درد است. درمان این وضعیت بر کاهش فشار روی ستون فقرات و اطراف آن، کاهش انحنا تا حدی که درد کمتر شود و تقویت ثبات ستون فقرات متمرکز است.
اگرچه بزرگسالان، به دلیل حذف عامل رشد، با سرعت کمتری پیشرفت می‌کنند، اما همچنان پیشرفت وجود دارد، به‌ویژه در مورد اسکولیوز دژنراتیو و فرسایش طبیعی ستون فقرات. به همین دلیل با افزایش سن، شیوع اسکولیوز بیشتر می‌شود. با این حال، این بیماری در کودکان بسیار رایج‌تر است.