ناهنجاری ستون فقرات کدام است؟

ناهنجاری ستون فقرات کدام است؟

اسکولیوز شایع‌ترین ناهنجاری ستون فقرات در بین دانش‌آموزان است، در حالی که کیفوز و لوردوز اختلالات اضافی هستند که شامل تغییرات ساختاری و ایجاد خمیدگی‌های غیرطبیعی و ناسالم در ستون فقرات می‌شوند.

ناهنجاری‌های ستون فقرات به مشکلات ساختاری در خود ستون فقرات اشاره دارند. ناهنجاری‌های رایج شامل اسکولیوز، کیفوز و لوردوز هستند که منجر به از دست دادن خمیدگی‌های سالم ستون فقرات و اختلال در بیومکانیک آن می‌شوند.

هنگامی که ستون فقرات دچار تغییر شکل می‌شود، بدشکل و نامرتب می‌گردد و/یا انحنای طبیعی خود را از دست می‌دهد.

 

ستون فقرات سالم

ستون فقرات سالم دارای انحنای طبیعی و مناسب است و مهره‌های آن به صورت یکدست و مرتب چیده شده‌اند: به صورت خطی مستقیم و خنثی روی هم قرار دارند.

ستون فقرات سالم هنگام نگاه از جلو یا پشت، صاف به نظر می‌رسد و از کنار، شکلی مانند «S» ملایم دارد. این انحنای سالم باعث می‌شود که ستون فقرات قوی‌تر، انعطاف‌پذیرتر و قادر به جذب و توزیع بهتر فشارهای مکانیکی باشد. ستون فقرات سالم فاقد هرگونه ناهنجاری ساختاری است، که می‌تواند شامل مهره‌های بدشکل و/یا ستون فقراتی باشد که انحنای طبیعی خود را از دست داده است.

ناهنجاری‌های ستون فقرات به معنای اختلال در بیومکانیک ستون فقرات است که می‌تواند بر عملکرد آن تأثیر بگذارد. حال بیایید در مورد برخی از شرایط مختلف ستون فقرات که به عنوان ناهنجاری‌های ستون فقرات شناخته می‌شوند بحث کنیم.

 

اسکولیوز چیست؟

بر اساس گزارش انجمن تحقیقات اسکولیوز، در حال حاضر حدود هفت میلیون نفر فقط در ایالات متحده با بیماری اسکولیوز زندگی می‌کنند.

اسکولیوز رایج‌ترین اختلال ستون فقرات در میان کودکان سنین مدرسه است و نیازمند آگاهی بیشتری است، زیرا در حالی که درمان قطعی وجود ندارد، شانس موفقیت درمان با تشخیص به موقع و مداخله افزایش می‌یابد.

اسکولیوز یک اختلال ساختاری است که با ایجاد یک منحنی غیرطبیعی در ستون فقرات مشخص می‌شود. ستون فقرات نه تنها به صورت غیرطبیعی خم می‌شود، بلکه می‌پیچد و اسکولیوز را به یک بیماری سه‌بعدی تبدیل می‌کند.

اسکولیوز یک بیماری پیشرونده است، به این معنا که با گذشت زمان بدتر می‌شود، به طوری که مهره‌هایی که به صورت غیرطبیعی خمیده شده‌اند، بیشتر خم می‌شوند، منحنی را بزرگ‌تر کرده و فشار نامتعادل بیشتری را به ستون فقرات و کل بدن وارد می‌کنند.

با پیشرفت بیماری، علائم شدیدتر شده و اثرات آن بیشتر و ملموس‌تر می‌شوند و عدم تعادل ساژیتال بیشتری ایجاد می‌کنند که می‌تواند باعث اختلال در تعادل، هماهنگی و راه رفتن شود.

در کودکان، تأثیرات بارز اسکولیوز شامل تغییرات در وضعیت بدنی است و در بزرگسالان، درد مهم‌ترین علامت است. اسکولیوز پس از رسیدن به بلوغ اسکلتی به یک وضعیت فشاری تبدیل می‌شود که فشار روی ستون فقرات، ماهیچه‌ها و اعصاب اطراف آن را افزایش داده و باعث دردهای مرتبط با این بیماری می‌شود.

همچنین انواع مختلفی از اسکولیوز وجود دارد، از اسکولیوز ایدیوپاتیک گرفته تا اسکولیوز دژنراتیو، اسکولیوز مادرزادی و اسکولیوز نوروماسکولار که می‌تواند ناشی از بیماری‌های عصبی عضلانی بزرگتری مانند فلج مغزی، اسپینا بیفیدا و دیستروفی عضلانی باشد.

اسکولیوز می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و به عنوان یک اختلال ساختاری، به این معنی است که تغییری در موقعیت منحنی غیرطبیعی ستون فقرات ایجاد نمی‌کند، که این تفاوت بین اختلال ستون فقرات ساختاری و غیرساختاری است.

اختلال ساختاری ستون فقرات فقط می‌تواند در سطح ساختاری تحت تأثیر قرار گیرد تا به طور مؤثر درمان شود، زیرا ماهیت زمینه‌ای آن ساختاری است.

علاوه بر اسکولیوز، شرایط دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند باعث شود انحنای طبیعی ستون فقرات بیش از حد شود.

 

کیفوز چیست؟

ستون فقرات از سه بخش اصلی تشکیل شده است که هر کدام دارای نوع خاصی از انحنا هستند.

بخش قفسه سینه ستون فقرات، بزرگترین قسمت آن است و تنها قسمتی است که به قفسه سینه متصل می‌شود. این بخش دارای انحنایی به نام کیفوز است که به معنای خمیدگی ستون فقرات به سمت پشت و دور شدن از مرکز بدن است.

میزان کیفوز می‌تواند بین افراد مختلف متغیر باشد، اما اگر میزان کیفوز بیش از حد معمول باشد، از حد سالم خارج شده و مشکل‌ساز می‌گردد.

در صورتی که بخش قفسه سینه ستون فقرات دچار کیفوز ساختاری شود، میزان کیفوز به مشکلی جدی تبدیل شده و عملکرد ستون فقرات را مختل می‌کند.

کیفوز هم به میزان سالم و هم به میزان ناسالم انحنای قفسه سینه اطلاق می‌شود. میزان سالم کیفوز بین 20 تا 40 درجه است و هایپرکیفوز معمولاً در میزان 50 درجه یا بیشتر تشخیص داده می‌شود.

یکی دیگر از نام‌های کیفوز بیش از حد، پشت گرد است، زیرا در این حالت، بخش بالایی پشت و شانه‌ها به شدت به سمت جلو خمیده می‌شوند، که نتیجه خم شدن بیش از حد ستون فقرات به سمت پشت است.

علائم کیفوز می تواند شامل موارد زیر باشد:

• کمر درد
• تغییرات وضعیتی
• مشکل در ایستادن برای مدت طولانی
• خستگی
• احساس بی حسی و گزگز در اثر فشردگی عصب
• مشکلات مثانه و/یا روده

 

لوردوز چیست؟

لوردوز به نوعی از انحنای ستون فقرات گردنی و کمری اشاره دارد که به سمت داخل و مرکز بدن خمیده می‌شود. اگر میزان لوردوز در فردی بیش از حد طبیعی باشد، معمولاً ستون فقرات کمری را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب ایجاد ظاهری قوس‌دار می‌شود.

محدوده‌ی سالم لوردوز گردنی بین 20 تا 40 درجه است، در حالی که محدوده‌ی سالم لوردوز کمری بین 40 تا 60 درجه می‌باشد.

علائم هایپرلوردوز می تواند شامل موارد زیر باشد:

• درد کمر و عضله
• ظاهری که در آن شکم و باسن بیش از حد بیرون زده است
• مسائل حرکتی
• درد عصب سیاتیک
• ناتوانی در دراز کشیدن صاف روی زمین و تماس ستون فقرات با زمین به دلیل انحنای بیش از حد لوردوز

 

آیا ناهنجاری های ستون فقرات قابل درمان هستند؟

متنوعی از ناهنجاری‌ها، شرایط و مشکلات ستون فقرات وجود دارد. زمانی که مشکلی وضعیتی باشد و نه ساختاری، درمان آن ساده‌تر است و به عنوان ناهنجاری ساختاری در نظر گرفته نمی‌شود.

انحنای غیرطبیعی ستون فقرات ممکن است وضعیتی باشد، یعنی ناشی از وضعیت نامناسب مزمن است، و در این حالت، تغییر موقعیت و/یا تلاش برای اصلاح وضعیت می‌تواند انحنا یا مشکل غیرطبیعی را تصحیح کند. اما، وقتی ناهنجاری ساختاری در خود ستون فقرات وجود دارد که در سطح ساختاری است، هیچ تغییری در موقعیت نمی‌تواند آن را اصلاح یا بهبود بخشد.

برای ناهنجاری‌های ستون فقرات، روش‌های مختلف بررسی وجود دارد و بیماران می‌توانند از میان گزینه‌ها و رویکردهای درمانی متفاوت، یکی را انتخاب کنند.

بسیاری از موارد اسکولیوز نیازی به درمان های جراحی ندارند، به ویژه زمانی که تشخیص زودهنگام و مداخله انجام شود.

بعضی از ناهنجاری‌های ستون فقرات، به خصوص آن دسته که شدید، غیرمعمول یا مادرزادی هستند، می‌توانند به قدری پیچیده باشند که نیازمند پاسخ جراحی باشند. با این حال، در صورت تشخیص به موقع و درمان پیشگیرانه، می‌توان بدون رویارویی با خطرات جراحی، نتایج بهتری کسب کرد.

مراقبت‌های کایروپراکتیک متناسب با شرایط، فیزیوتراپی، استفاده از بریس‌های اصلاحی و توانبخشی می‌توانند در درمان اسکولیوز، لوردوز و کیفوز موثر باشند.

تغییر شکل ستون فقرات می‌تواند به دلیل فشردگی نخاع، طیف وسیعی از علائم را در سراسر بدن ایجاد کند. ناهنجاری‌های ستون فقرات در بزرگسالان می‌توانند دردناک باشند، زیرا در حالی که ستون فقرات در حال رشد است، حرکت‌های طولانی‌مدت می‌توانند به خنثی‌سازی نیروهای ناشی از ناهنجاری‌های غیرطبیعی کمک کنند.

 

نتیجه گیری

هنگامی که به مسائل ساختاری ستون مهره‌ها اشاره می‌شود، منظور استخوان‌های ستون فقرات است. ستون فقرات از مهره‌های استخوانی ساخته شده و در صورت آسیب، ضربه، بیماری‌ها و/یا مشکلات ساختاری، تغییر شکل می‌یابد که در این صورت، انجام آزمایش‌های تشخیصی برای یافتن علت اصلی ضروری است.

ناهنجاری‌های ستون فقرات ممکن است دردناک باشند و تسکین درد اولویت اصلی درمان است، اما مهم است که درک شود درمان درد ناشی از ناهنجاری‌ها و/یا فشار بر اعصاب، با رسیدگی به مشکلات ساختاری زیربنایی متفاوت است.

درمان‌های محافظه‌کارانه ممکن است شامل ترکیبی از روش‌های درمانی مختلف باشد، چه برای اسکولیوز، کیفوز، لوردوز یا سندرم پشت صاف، بسیاری از این شرایط به دلیل رشد ستون فقرات ایجاد می‌شوند، از این رو باید شرایط ستون فقرات در دوران کودکی را همواره جدی گرفت.

بدشکلی‌های خفیف تا متوسط می‌توانند در صورت تشخیص به موقع، اغلب با استفاده از ترکیبی از تنظیمات کایروپراکتیک و فیزیوتراپی اصلاح شوند تا ستون فقرات به طور مطلوب حمایت و تثبیت گردد، همچنین استفاده از بریس‌های اصلاحی برای هدایت ستون فقرات به سمت یک تراز صاف‌تر و توانبخشی برای بهبود و تثبیت بیشتر ستون فقرات مؤثر است.

برای تشخیص و درمان ناهنجاری ستون فقرات می‌توانید به سرعت با ما تماس بگیرید. دکتر سیدمانی مهدوی فوق تخصص جراحی ستون فقرات از دانشگاه علوم پزشکی ایران بهترین گزینه برای بیماری شما خواهد بود.